Ağ (Network), iki ya da daha fazla cihazın (bilgisayar, yazıcı, telefon vb.) veri alışverişi yapabilmesi için birbirine bağlandığı bir yapıdır. Günümüzde bu yapılar sadece yerel alanla sınırlı kalmayıp, küresel boyutta iletişimi sağlamaktadır.
1.1. Ağ Nedir? Neden Kullanılır?
- Bilgi paylaşımını kolaylaştırmak
- Kaynakları (yazıcı, dosya sunucusu, internet) ortak kullanmak
- Merkezî yönetim ve yedekleme sistemleri sağlamak
1.2. Ağ Türleri
- LAN (Local Area Network): Ev veya ofis gibi dar alanlarda kullanılan ağ.
- WAN (Wide Area Network): Şehirler, ülkeler arası uzun mesafeli bağlantı ağı.
- MAN (Metropolitan Area Network): Şehir çapında ağ yapısı.
- WLAN (Wireless LAN): Kablosuz yerel alan ağı.
1.3. Ağ Modelleme Biçimleri (Topolojiler)
- Yıldız Topoloji: Tüm cihazlar merkezi bir cihaza (genellikle switch) bağlı.
- Halka Topoloji: Cihazlar birbirine dairesel bir yapıyla bağlı.
- Bus (Veri Yolu) Topoloji: Tek bir kablo üzerinden tüm cihazlar veri alıp gönderir.
- Mesh Topoloji: Her cihaz diğerleriyle doğrudan bağlantılıdır. En yüksek yedeklilik.
1.4. Ağ Mimarileri
- Client-Server: Sunucu cihazlar hizmet sağlar, istemciler kullanır.
- Peer-to-Peer (Eşdüzeyli): Tüm cihazlar hem istemci hem sunucu olabilir.
1.5. Temel Ağ Kavramları
- Bandwidth (Bant Genişliği): Bir ağın veri taşıma kapasitesi.
- Latency (Gecikme): Verinin kaynak ile hedef arasındaki gecikme süresi.
- Throughput: Gerçekleşen veri aktarım hızı.
- Packet (Paket): Ağ üzerinden iletilen veri birimi.
Bu temel bilgiler, ilerleyen bölümlerde anlatılacak olan IP adresleme, protokoller ve güvenlik gibi konuları anlamanın ön koşuludur.