Kablosuz ağlar, verilerin radyo dalgaları veya kızılötesi sinyaller aracılığıyla iletildiği ağ sistemleridir. Bu tür ağlar fiziksel kablolara ihtiyaç duymadan cihazların internete veya yerel ağa bağlanmasına olanak tanır. Aşağıda, kablosuz ağlarla ilgili temel kavramlar detaylı olarak açıklanmıştır.
1. Wi-Fi Standartları (IEEE 802.11)
- 802.11a: 5 GHz frekansında çalışır, 54 Mbps hız sunar.
- 802.11b: 2.4 GHz frekansında çalışır, 11 Mbps hız sağlar.
- 802.11g: 2.4 GHz frekansında, 54 Mbps hıza kadar destek verir.
- 802.11n: 2.4 GHz ve 5 GHz frekanslarında çalışabilir, 600 Mbps’ye kadar hız sunar.
- 802.11ac: Sadece 5 GHz frekansını kullanır, 1 Gbps üzerinde hızlara ulaşabilir.
- 802.11ax (Wi-Fi 6): 2.4 ve 5 GHz desteği ile daha yüksek kapasite, daha fazla kullanıcıya destek sağlar.
2. Temel Kablosuz Ağ Kavramları
- SSID (Service Set Identifier): Kablosuz ağın adı. Cihazlar bu isim üzerinden ağa bağlanır.
- BSSID (Basic Service Set Identifier): Erişim noktasının (Access Point) MAC adresidir.
- Kanal (Channel): Kablosuz ağın yayın yaptığı frekans dilimidir. Özellikle 2.4 GHz bandında kanal çakışmaları performans sorunlarına yol açabilir.
3. Kablosuz Modlar
- Infrastructure Mode: Erişim noktası üzerinden merkezi bağlantı kurulmasını sağlar.
- Ad-hoc Mode: Cihazlar arasında doğrudan bağlantı kurulmasını sağlar.
4. Kablosuz Güvenlik Protokolleri
- WEP (Wired Equivalent Privacy): Eski ve zayıf bir şifreleme yöntemidir.
- WPA (Wi-Fi Protected Access): WEP’ten daha güçlüdür.
- WPA2: Gelişmiş güvenlik sunar, genellikle AES şifrelemesi kullanır.
- WPA3: En güncel güvenlik protokolüdür. Kırılması çok daha zordur ve bireysel kullanıcılar için “Simultaneous Authentication of Equals (SAE)” sistemini kullanır.
5. Kapsama Alanı ve Sinyal Kalitesi
- Fiziksel engeller, mesafe ve elektromanyetik parazitler kablosuz sinyallerin kalitesini ve kapsama alanını etkileyebilir.
- Access Point’lerin doğru konumlandırılması sinyal kalitesi açısından kritik öneme sahiptir.
6. Mesh Wi-Fi Sistemleri
- Geniş alanlarda daha iyi kapsama ve bağlantı kararlılığı sağlamak için birden fazla erişim noktası birlikte çalışır.
- Klasik tek yönlü router sistemlerinden farklı olarak her erişim noktası birbirine bağlanarak ağın geneline kesintisiz erişim sağlar.
7. Kablosuz Ağ Performansını Artırma Yöntemleri
- Kanal ayarlarının manuel yapılması
- 5 GHz bant kullanımı
- Firmware güncellemeleri
- Kablosuz tekrarlayıcı (repeater) veya access point takviyesi
Kablosuz ağlar, özellikle mobil cihazlar ve modern yaşam tarzı düşünüldüğünde büyük kolaylık sağlar. Ancak doğru yapılandırma ve güvenlik önlemleri alınmadığında performans ve güvenlik sorunları yaşanabilir. Bu nedenle hem kullanıcıların hem de ağ yöneticilerinin temel bilgileri iyi bilmesi önemlidir.