7.1. Yönlendirme (Routing) Nedir?
Yönlendirme, verilerin ağ cihazları arasında en uygun yol ile iletilmesini sağlayan süreçtir. Bir IP paketi hedefe giderken birden fazla ağ cihazından (router) geçebilir ve bu geçiş rotası yönlendirme protokolleri tarafından belirlenir.
7.2. Router Nedir?
Router, ağlar arası veri iletimini yönlendiren cihazdır. Her router, bağlı bulunduğu ağın IP adresleme bilgilerini bilir ve verileri hedef ağa en etkili şekilde ulaştırmak için kullanır.
7.3. Default Gateway (Varsayılan Çıkış Noktası)
Default gateway, yerel ağda olmayan hedeflere erişim için verilerin gönderildiği router adresidir. Genellikle istemcilerin ilk durak noktalarıdır.
7.4. Yönlendirme Tablosu (Routing Table)
Router’lar, her IP paketi için uygun yolu belirlemek amacıyla yönlendirme tablosunu kullanır. Bu tablo; hedef ağ, ağ maskesi, çıkış arabirimi ve sonraki router (“next hop”) gibi bilgileri içerir.
7.5. Statik Yönlendirme (Static Routing)
- Manuel olarak tanımlanır.
- İçin uygun olduğu senaryolar:
- Basit ağ yapıları
- Trafiğin kontrol edilmek istendiği durumlar
- Avantaj: Daha öngörülebilirdir
- Dezavantaj: Değişen ağ yapılarına otomatik uyum sağlayamaz
7.6. Dinamik Yönlendirme (Dynamic Routing)
- Router’lar arasında bilgi paylaşımı yaparak yolları otomatik belirler.
- Avantaj: Otomatik adaptasyon ve çok ağlı sistemlerde kolay yönetim
- Dezavantaj: Karmaşık yapı, bant genişliği tüketimi
7.7. Dinamik Yönlendirme Protokolleri
- RIP (Routing Information Protocol): Mesafe vektör protokolü. Maksimum 15 atlama ile sınırlıdır. Basit ama sınırlıdır.
- OSPF (Open Shortest Path First): Link-state protokol. Daha verimli ve çabuk uyarlanabilir.
- BGP (Border Gateway Protocol): Internet çapında kullanılır. Yönlendirme politikalarına göre karar verir.
7.8. Yönlendirme Döngüsü ve Loop Prevention
- Bazı protokoller (RIP gibi) ağ yönlendirme döngülerine duyarlı olabilir.
- Split Horizon, Route Poisoning ve Hold-down Timer gibi yöntemlerle bu döngüler engellenir.
7.9. Pratik Komutlar ve Gözlemleme
netstat -rn
,ip route
,route print
(yönlendirme tablolarını görmek için)traceroute
/tracert
(veri paketinin izlediği yolları görmek için)
7.10. Gerçek Hayattan Senaryolar
- İki farklı şubesi olan bir şirketin, bu şubeler arasında statik ya da dinamik yönlendirme ile haberleşmesi
- Failover senaryolarında dinamik protokollerin otomatik devreye girmesi