11. Ağ Sorun Giderme (Troubleshooting)

Ağ sorun giderme, bir ağ üzerinde ortaya çıkan bağlantı problemlerini tespit etme ve çözme sürecidir. Bu başlık altında temel sorunlar, tanılama yöntemleri ve uygulamalı teknikler ele alınacaktır.

---

1. Fiziksel Katman (Layer 1) Sorunları

• Kablolama hataları (gevşek/kırık RJ-45 konnektörleri)
• Bozulmuş portlar
• Arızalanmış cihazlar (modem, switch, access point)
• Ethernet kablosu çekilme/hasar durumları

2. Veri Bağlantı Katmanı (Layer 2) Sorunları

• MAC adres çakışması
• Anahtar (switch) kaynaklı VLAN sorunları
• Fiziksel ama çalışmayan bağlantılar (duplex uyumsuzlukları)

3. Ağ Katmanı (Layer 3) Sorunları

• Yanlış IP adreslendirme
• Alt ağ uyumsuzluğu
• Gateway eksikliği ya da hatalı tanımı
• ARP tablolarında yanlış görünüler

4. Taşıma Katmanı (Layer 4) Sorunları

• TCP portlarının kapalı olması
• UDP iletişiminde paket kaybı
• NAT ve PAT hataları

5. Uygulama Katmanı (Layer 7) Sorunları

• DNS çözümleme problemleri
• Web servislerine erişilememe (HTTP/HTTPS sorunları)
• E-posta, FTP gibi servislerde kimlik doğrulama hataları

6. Tanılama Araçları ve Komutlar

• ping: Bağlantı testi
• traceroute / tracert: Paket rotası takibi
• ipconfig / ifconfig: IP konfigürasyonu görüntüleme
• netstat: Aktif bağlantıları listeleme
• nslookup / dig: DNS sorunlarını tanılama
• arp -a: ARP tablolarını görme
• nmap: Bağlı port taraması

7. Yaygın Ağ Problemleri ve Çözüm Örnekleri

• Sorun: “Bağlantı var ama internet yok”
  • Çözüm: DNS ayarları kontrol edilir, modem/yönlendirici yeniden başlatılır.
• Sorun: “Cihaz ağa bağlı ama IP alamıyor”
  • Çözüm: DHCP servisi kontrol edilir, IP manuel atanabilir.
• Sorun: “Belirli bir web sitesine erişilemiyor”
  • Çözüm: DNS çözümlemesi test edilir, tarayıcı cache temizlenir.

8. Sistematik Yaklaşım: Katman Katman Çözüm

• Alt katmandan üst katmana doğru ilerlenir.
• Her aşamada “nedeni belirleme – testi yapma – doğrulama” şeklinde gidilir.
• Sorunun tekrarlanabilirliği test edilir.

9. Önerilen Uygulamalar

• Ağ haritası oluşturma
• Cihaz loglarını inceleme
• Paket analiz aracı (Wireshark) kullanma
• Düzenli yedek alma ve konfigürasyon dosyalarını saklama

10. Sonuç
Etkili bir ağ sorun giderme süreci, hızlı müdahale, doğru analiz ve pratik bilgilerle mümkün olur. Sistematik bir yaklaşım izlenerek sorunlar kalıcı şekilde çözülebilir.